Rock og pop
Bakgrunnen for rock
Læringsmål
1. Opphavet til rock
2. Utviklinga av rock
3. Kjenneteikn ved rock
4. Innverknaden av rocken på kultur og samfunn
Rock, som er ein sjanger innan populærmusikk, har utspringet sitt frå den amerikanske rock & roll-musikken i 1950-talet. Denne musikkstilen har si eiga historie, men var sterkt påverka av andre musikalske tradisjonar, som blues og country.
I etterkrigstida i USA oppstod rock & roll som ein respons på sosiale endringar. Musikken gav eit utløp for ungdommeleg opprør og representerte ein ny generasjon som søkte etter sin eigen identitet. Påverknaden frå svarte musikarar og musikalske sjangrar, som rhythm and blues og gospel, var stor. Denne musikkstilen kombinerte element frå svart musikk med kvite musikalske tradisjonar, og resultatet vart eit nytt musikalsk uttrykk som kryssa rasegrenser.
Vidare utvikla rock & roll seg til ei rekkje ulike stilar på 1960-talet, som til dømes poprock, psykedelisk rock og hardrock. Denne utviklinga skjedde særleg i Storbritannia og USA, som vart dei to viktigaste landa for rockemusikken. Rocken vart vidare påverka av ei rekkje andre sjangrar som blues, folkemusikk, jazz og klassisk musikk, og dette bidrog til å forme sjangeren sitt breie uttrykk.
Rockemusikk blir ofte karakterisert ved bruk av song, elektrisk gitar og slagverk, men brukar òg andre instrument. Saksofon, til dømes, er eit vanleg instrument i nokre typar rock. Sjangeren er svært brei, og det kan vere utfordrande å definere dei eksakte grensene til andre musikalske sjangrar. Men, trass i denne breidda, er det nokre kjenneteikn som er felles for dei fleste formene for rock. Dette inkluderer ein sterk rytmisk driv, bruk av elektriske instrument, og ein høg grad av personleg uttrykk gjennom song og instrumentell framføring.
Rock har hatt ein enorm påverknad på global kultur og har vore ein viktig drivkraft for sosiale endringar. Musikken har gitt stemme til ungdom og minoritetar, og har uttrykt politiske og sosiale protestar. Gjennom rocken har generasjonar kunne uttrykkje sine eigne verdiar og haldningar, og har på den måten bidrege til å forme samfunnet vi lever i i dag.
5 SPØRSMÅL
Rock på 1950-talet
Læringsmål
1. Opphavet til rock
2. Ungdomskultur og kjøpekraft
3. Rock som opprør
4. Rock i film og media
5. Crossover og coverlåtar
6. Dans og rockekulturen
7. Kjenneteikn ved 1950-tals rock
Rock frå 1950-talet
Rock, i det grunnleggjande, er ei god blanding av blues og country med høg energi og rask rytme. På 1950-talet, i ei tid prega av endring og uro, fekk denne musikkstilen eit enormt løft og vart eit symbol for ungdomsopprør. I denne perioden vart rocken delt inn i to hovudgreiner, “rythm & blues” og “rock & roll”, som spegla den etniske splittinga i samfunnet i USA. Svarte kalla musikken sin for "rythm & blues", medan kvite omfamna varianten sin som "rock & roll".
Under etterkrigsåra i USA fekk tenåringane for første gong ei betydeleg kjøpekraft. Med denne økonomiske sjølvstenda, var dei i stand til å skape sin eigen identitet, uttrykt gjennom klede, frisyrar, filmar og ikkje minst, musikk. Pengane dei brukte på rock, reflekterte ein djup trong til å etablere seg sjølv som ei eiga gruppe i samfunnet.
Rock handla på denne tida om å bryte med det etablerte og å slå seg laus. Denne musikken var derfor eit kraftig uttrykk for ungdomsopprør. Den representerte eit avvik frå det vanlege, og ei form for felles "galskap" som inspirerte ungdom til å danse og more seg.
På 1950-talet kom rock & roll-musikken til å spele ei stor rolle i ungdomsfilmane. Gjennom denne eksponeringa, fekk artistane vist fram musikken sin til eit breitt publikum, og dette auka platesalet dramatisk. Rocken fekk si eiga Billboard-liste, noko som understreka musikkstilen si kommersielle og kulturelle betydning.
Ein viktig del av utviklinga til rocken på 1950-talet var fenomenet "crossover", der artistar og musikalske verk appellerte til ulike typar publikum, ofte på tvers av etniske og kulturelle grenser. I tillegg vart "coverlåtar" vanlege, der artistar tolka og gav nytt liv til låtar som andre artistar hadde gitt ut tidlegare. Dette bidrog til å spreie musikkstilen ytterlegare.
Dans var eit essensielt element av rockekulturen, og nye danseformer som swing, rock & roll og twist blei svært populære. Desse danseformene bidrog til å forme og uttrykkje den intense energien og det sosiale engasjementet som kjenneteikna rockekulturen.
Musikkstilen på 1950-talet var kjenneteikna av energisk syngjemåte, ein konstant kjensle av framdrift, den pulserande "boogie-bass" og melodiar som følgde bluesskjemaet. Rocken vart ofte framført av små band, og tekstane fokuserte på tema frå ungdomslivet, som kjærleik, opprør og fridom.
Samla sett, representerer rocken på 1950-talet ei betydeleg og fascinerande epoke i musikkhistoria, eit tidspunkt då ein ny generasjon formga sin identitet gjennom ein eksplosiv, engasjerande og banebrytande musikkstil.
5 SPØRSMÅL
Rock på 1960-talet
Læringsmål
1. Rock på 1960-talet
2. Hippierørsla
3. Hippiemusikk
4. Woodstock-festivalen i 1969
Rock frå 1960-talet
Rockemusikk på 1960-talet gjekk gjennom ein rivande utvikling, og vart prega av fleire unike stilartar og straumar. Eit avgjerande sosialt fenomen på denne tida var borgarrettsrørsla. I ein tid prega av kamp mot raseskilje, urettferd og krig, såg vi oppkomsten av det som kom til å bli kalla "protestsongarar". Desse musikarane skreiv låtar som var tydeleg inspirert av samtidige sosiale hendingar. Melodiane var enkle, men melodiøse, og mange gonger vart songane framført med kassegitar og munnspel.
Ein annan betydeleg stilretning innanfor rock på 1960-talet var det som vart kalla "kvit rythm & blues". Her vart dei fleste stiltrekka som song, gitarteknikk og uttrykk kopiert frå dei svarte artistane. Dette omfatta to distinkte undergrupper: amerikansk R&B, som uttrykte aggresjon og opprør, og engelsk R&B, som viste misnøye mot foreldregenerasjonen.
I tillegg til dette, såg vi utviklinga av "Engelsk Beat". Denne friske og sprudlande sjangeren var full av energi og innførte fleirstemt song innanfor rammene til rocken. Denne sjangeren er ofte også referert til som "pop". The Beatles kan nemnast her.
Blant dei mest markante artistane i denne perioden var Bob Dylan, The Rolling Stones og The Beatles, som alle hadde stor innverknad på den vidare utviklinga av rockemusikken.
Mot slutten av 1960-talet oppstod hippierørsla, ein motkultur der ungdom kjempa mot kjernevåpen, raseskilje, fattigdom, sløsing og krig, med mottoet "Make lóve - nót war". Denne rørsla vart karakterisert av nedstrippa, sminkelause menneske som verdsetje det opphavlege mennesket og naturen rundt seg. Eit mindre høveleg aspekt ved denne rørsla var den utbreidde bruken av narkotika.
Hippiemusikken bidrog sterkt til å forme rockemusikken ved å introdusere ein tøffare og hardare tone. Vokalistane hadde ofte ein meir "skrikete" og forvrengt stemme, og el-gitaren tok i bruk diverse effektar og "feedback". Hippiemusikken heldt fram med å påverke rockemusikken inn i 1970-talet, der han ofte blir forveksla med hardrock.
Eit av dei mest minneverdige stundene i historia til hippierørsla og denne musikken var Woodstock-festivalen i 1969, som markerte høgdepunktet for hippiekulturen.
5 SPØRSMÅL
Rock på 1970-talet
Læringsmål
1. 1970-talet: Eit viktig tiår for rockemusikken
2. Countryrock
3. Symfonisk rock
4. Tungrock (hardrock)
5. Glamrock (glitterrock)
6. Innverknaden av 1970-talet
Rock frå 1970-talet
1970-talet markerer eit særleg viktig tiår for utviklinga til rockemusikken og mangfald. Det er i løpet av dette tiåret vi ser sjangrar som countryrock, symfonisk rock, tungrock, og ikkje minst glamrock, kome til syne og bli definerte. Ikkje berre var musikken eksperimentell og variert, men tiåret vart prega av ein unik kreativitet og innovasjon, som endra musikkscena for alltid.
Countryrock er ein musikksjanger som tek med element frå både country og rockemusikk. Resultatet er ein sjanger med ein meir rocka klang enn det vi er vand til å høyre i tradisjonell countrymusikk. Fleire band og artistar som Creedence Clearwater Revival, The Eagles, The Band, og Neil Young bidrog til å etablere denne sjangeren. Dei speglar ofte tema frå kvardagslivet til folk flest, og det er vanleg å høyre instrument som er karakteristiske for både country og rock i musikken deira.
Symfonisk rock er ein annan sjanger som fekk popularitet på 1970-talet. Denne sjangeren henta inspirasjon frå klassisk musikk, noko som reflekterast i struktur, tonalitet, og harmoni i symfonisk rock. Band som Pink Floyd, The Doors, og Jethro Tull er nokon av dei mest kjende innanfor denne sjangeren. Låtane er ofte prega av lange soloar, improvisasjon, og bruk av effektar. Ikkje uvanleg er det også å finne samfunnskritikk i tekstane.
Tungrock, også kjend som hardrock, vart utvikla på 1970-talet og står framleis sterkt i dag. Musikken er karakterisert av instrumentale ferdigheiter, og gitarferdigheiter i særlegheit. Kjende band innanfor tungrock inkluderer Jimi Hendrix, Led Zeppelin, Deep Purple, og Black Sabbath. Sjangeren er kjendeteikna av eit kraftig lydbilete, med mykje bruk av vrengd gitar- og basslyd, og kraftige trommer. Tungrock har røter i hippiekulturen, og konsertane er kjende for å ha høgt lydvolum og eit image prega av råskap.
Eit anna betydeleg fenomen på 1970-talet var glamrock, også kjend som glitterrock. Denne stilen vart særs populær på byrjinga av tiåret. Glamrock-konsertane var ikkje berre musikkframføringar, men nærmast teaterstykke med ein overflod av film, bilete, lys- og lydeffektar, sminke, og kostyme. Sjølv om musikken var fengjande med ofte enkle tekstinnhald, var det ikkje berre musikken som var i fokus - det var helheita av showet. Glamrock var hovudsakleg eit engelsk fenomen med berømte artistar som Slade, David Bowie, Gary Glitter, Sweet, og T. Rex. Desse hadde igjen stor innverknad på seinare band som Queen og KISS.
Samla sett var 1970-talet eit tiår der rockemusikken verkeleg blomstra og utvikla seg i mange ulike retningar. Dei ulike stilane og banda frå dette tiåret har hatt stor påverknad på musikken vi høyrer i dag, og har utan tvil bidrege til å forme den moderne musikkscena.
5 SPØRSMÅL
Rock på 1980-talet
Læringsmål
1. Rock på 1980-talet
2. Pønk, eller "pønk"
3. Puddelrock
4. Samla sett
Rock frå 1980-talet
Rock på 1980-talet var eit eksplosivt tiår i musikkhistoria, med ei rekkje nye stilartar og uttrykk som dukka opp. Pønkrock, pønk som ein subkultur, og puddelrock var alle viktige delar av dette landskapet.
Pønk, eller "pønk" som det ofte blir kalla, var både eit motefenomen og ein ungdomssubkultur som oppstod i kjølvatnet av den rå, opprørske pønkrocken på 1970-talet. Med estetiske røter som strekte seg tilbake til 1960-talet, representerte pønk ei radikal bryting med den rådande norma.
Denne musikkstilen, som først og fremst kom frå England, var karakterisert ved sitt ytterleggåande innhald, med sterke band til anarkistiske ideologiar som forkynner eit samfunn utan lover og reglar. Det var ein reaksjon mot det etablerte samfunnet, med tekstar som ofte var kritiske til maktstrukturar og kapitalisme. Mange tok ikkje pønkbanda alvorleg på grunn av denne "gje-faen"-haldninga, men med tida viste det seg at musikken deira selde bra og genererte betydelege inntekter. Paradokset er ikkje til å unngå - punkrockarane vart ein del av det kapitalistiske systemet dei hadde skildra med så mykje forakt.
Musikalsk sett var pønk prega av rå, enkel og direkte rock med instrumentering som vanlegvis bestod av gitar, bass, trommer og song. Sjølv om teknisk dyktigheit ofte vart sett til side til fordel for energi, er det ikkje rett å seie at punkrockarane ikkje var dyktige musikarar. Viktige band i sjangeren inkluderer Sex Pistols, med The Clash og The Police som følgde noko seinare.
På den andre sida av rockespekteret i 1980-talet finn vi puddelrocken. Puddelrock, med sine røter i 1970-talets glam-rock, var karakterisert av ein "større-enn-livet"-estetikk. Dette gjaldt ikkje berre musikken, men også imaget til bandmedlemmane, sceneshow, hårstil og klesstil.
Musikalsk sett var puddelrock prega av svulmande arrangement med overdådig bruk av effektar på instrument som trommer, bass, gitarar og synthar. Songane hadde ofte store, melodiske refreng og tekstar som handla om gledene og sorgene i livet. Trass i den ofte svulstige presentasjonen, skapte puddelrock noko av det mest minneverdige og tidlause musikken frå 1980-talet. Band som Def Leppard, Bon Jovi, og Mötley Crüe er alle typiske eksemplar av sjangeren.
Samla sett var 1980-talets rock eit uttrykk for ei tid med store kulturelle endringar og nytenking. Frå den råe, utilsløra energien i pønkrocken til den store, glamorøse estetikken til puddelrocken, reflekterte dette tiåret det mangfaldige landskapet i ungdomskultur og musikk.
5 SPØRSMÅL
Rock på 1990-talet
Læringsmål
1. Mangfaldet i rocken på 1990-talet
2. Grunge
3. Brit-pop
4. Metal
5. Comeback-turnéar
6. Datateknologisk revolusjon
7. Unplugged konseptet
Rock frå 1990-talet
Unplugged
Rock på 1990-talet var prega av eit mangfald av stilar og ein teknologisk revolusjon som forandra musikkproduksjonen for alltid. 90-talet kan sjåast på som eit tiår der mange ulike sjangrar og stilar vart lytta til parallelt, og rock mista noko av det dominante hegemoniet sitt som det hadde hatt dei føregåande tiåra.
Det første som slår ein når ein tenkjer på rocken på 1990-talet, er grunge. Grunge stammar frå Seattle og vart populær på verdsbasis etter at band som Nirvana, med frontfigur Kurt Cobain, og Pearl Jam, fekk internasjonal anerkjenning. Musikken var rå, ærleg, og mørk, og tekstane handla ofte om isolasjon, desillusjon og frustrasjon.
Brit-pop vart ein annan viktig sjanger på 1990-talet. Her var band som Oasis og Blur i front. Brit-pop vart sett på som ein motreaksjon til grunge, og musikken var ofte meir optimistisk og melodisk. Tekstane handla gjerne om det britiske samfunnet og kvardagslivet.
Også innanfor metal skjedde det mykje på 1990-talet. Band som Metallica og Iron Maiden opplevde stor popularitet. Metallica, spesielt, vann nytt publikum med albumet "The Black Album" som vart gitt ut i 1991.
Ein annan viktig trend på 1990-talet var comeback-turnéane. Band som hadde vore oppløyste i mange år, kom tilbake saman for å spele gamle hittar. Dette gjorde at fansen fekk sjansen til å oppleve favorittmusikken sin live igjen, og det gav banda moglegheita til å vinne nye fans.
Datateknologi forandra også rocken på 1990-talet. Produksjonen av musikk vart både einklare og billigare. Dette førte til ein større demokratisering av musikkproduksjonen, der fleire fekk høve til å produsere musikk utan at dei nødvendigvis hadde tilgang til dyre studio og produsentar.
Konseptet med "unplugged" konsertar vart svært populært på 1990-talet. Dette innebar at kjende og ukjende musikarar og band spelte akustiske versjonar av låtane sine. MTV var sentrale i å promotere dette konseptet, og dei sende mange av desse konsertane på TV.
Samla sett var rocken på 1990-talet prega av stor variasjon og endring. Den teknologiske utviklinga gav nye moglegheiter, både når det gjaldt produksjon og distribusjon av musikk. Grunge, brit-pop og metal dominerte rockescena, men det var også plass for mange andre uttrykk.
5 SPØRSMÅL
Pop
Læringsmål
1. Definisjon og omfang
2. Kjenneteikn
3. Kommersialisering
4. Image og uttrykk
5. Historie og utvikling
6. Popmusikk i dag
Popmusikk er ein av dei mest kjende musikkformene i dagens samfunn. I utgangspunktet stammar uttrykket 'pop' frå 'popular', som tyder 'populær'. Dette beskriv godt popmusikk som ein musikkstil som når ut til ein brei masse, og som er kjenneteikna av enkle melodiar, fengjande refreng og ofte repetitiv rytmikk. Musikkstilen er retta mot eit breitt publikum og er i hovudsak akseptert av dei fleste.
Popmusikk er ofte sett på som ein "polert" form for musikk, noko som tyder at det er eit sterkt fokus på produksjon og estetikk. Det er vanleg at popmusikk er kommersielt vellukka, og kan difor bli sett på som ein industri der musikk vert produsert "på samleband" for å nå ut til eit så stort publikum som mogleg. Dette betyr at popmusikk ofte er godt produsert, med høg lydkvalitet, og er laga for å vekkje interesse frå første lytt.
I tillegg til sjølve musikken, er image ein viktig del av popmusikk. Artistar er ofte kjende for det unike uttrykket sitt, stil og image. Dette kan omfatte alt frå artisten sin utsjånad, til korleis dei framstiller seg sjølv gjennom media, til kva slags bodskap og verdiar dei formidlar gjennom musikken sin. Eit godt døme på dette er popstjerner som Lady Gaga eller Billie Eilish, som begge er kjende for den distinkte stilen sin, så vel som for musikken sin.
Popmusikk, slik vi kjenner han i dag, har utgangspunktet sitt i Storbritannia og USA i etterkrigstida. Men det var ikkje før på 60-talet at popmusikk som ein sjanger verkeleg tok form, med band som The Beatles og The Rolling Stones som leiande innanfor stilen. Sidan har popmusikk utvikla seg og tilpassa seg endringar i kulturelle trendar og teknologiske framsteg, og har gitt oss ei rekkje ulike undersjangrar og stilretningar, som pop-rock, pop-pønk, synth-pop, og mange fleire.
I dag er popmusikk ein dynamisk og variert sjanger, og ein viktig del av det moderne musikklandskapet. Frå radiokanalar til strøymetenester, frå musikkfestivalar til store arena-konsertar, popmusikk er ein viktig del av musikkbransjen, og held fram med å forme og bli forma av den kulturelle samtida.
5 SPØRSMÅL
Pop på 1960-talet
Læringsmål
1. Opphav og påverknader
2. Beatmusikk
3. Amerikansk pop på 1960-talet
4. Guteband og jenteband
Pop frå 1960-talet
Popmusikk på 1960-talet var ei tid med betydeleg kreativ vekst og fornying. Denne perioda vart særs prega av rocken som vart importert til Europa frå Amerika på 1950-talet og den etterfølgjande utviklinga av den britiske beatmusikken.
Rocken, med det amerikanske utspringet, reiste over Atlanteren og slo rot i Europa på 1950-talet. Denne kulturelle utvekslinga skapte grobotn for det som skulle bli ei revolusjonerande musikalsk utvikling i Storbritannia - beatmusikken. Mot slutten av 1960-talet fekk Amerika musikken tilbake i ei fornya form, no døypt om til "beatmusikk".
Beatmusikk på 1960-talet og pop vart ofte brukt som like omgrep, men det var nokre distinkte særtrekk ved beatmusikken. Den vart kjenneteikna av elgitarmusikk, melodiøse songar og enkle, fleirstemde refreng. Sjølv om det var eit klårt rock & roll-preg, inneheldt beatmusikken også ein pop-uttrykk som gjorde han særs tiltrekkjande for publikum. Nokre av dei mest kjende beatmusikarane var Cliff Richard (Shadows), The Beatles, The Animals, og The Kinks.
Samstundes, over havet i Amerika, inspirerte denne nye musikkstilen frå Europa amerikanske produsentar til å lage sin eigen versjon av popmusikken. Ved hjelp av ny teknologi, som fleirspors båndopptakarar, kunne dei lage kompliserte arrangement og lydlandskap. Dette resulterte i eit meir "polert" lydbilete, noko den kjende produsenten Phil Spector spelte ei viktig rolle i å forme ut.
På 1960-talet såg ein òg ein vekst av guteband og jenteband. The Monkees, eit samansett guteband, var skapt for å etterlikne Beatles-hysteriet i ein TV-serie. I staden for å spele sjølve, nytta dei studiomusikarar til å spele låtane, og bandmedlemmene gjorde "lipsync", dvs. at dei lata som dei song. Dette vart praktisert både på konsertar og i TV-show. Musikken til The Monkees vart snart veldig populær, og mange band følgde etter.
Jentegrupper vart òg meir og meir vanlege. Nokre av dei mest kjende var Supremes og The Andrew Sisters. Desse gruppene spelte ei viktig rolle i å forme popmusikken på 1960-talet og bidrog til å opne dører for framtidige kvinnelege artistar.
Samla sett, popmusikk på 1960-talet var ei tid med stor musikalsk forandring, dominert av amerikansk rock, britisk beatmusikk, og innovasjonane som vart gjort i studio over heile verda. Denne perioden har hatt ei vedvarande innverknad på populærmusikken.
5 SPØRSMÅL
Pop på 1970-talet
Læringsmål
1. Hovudutviklingar
2. Viktige artistar
3. Resultat
Pop frå 1970-talet
1970-talet markerte ein særs viktig tid i musikkhistoria. Det var tiåret då populærmusikken gjekk gjennom radikale endringar og nye sjangrar som pønk, disco, og progressiv rock kom på scena. Men i hjartet av alt dette låg popmusikken, som alltid var der for å bringe melodiøs glede til massene.
I løpet av 1970-talet eksperimenterte mange artistar og band med ulike musikalske stilartar, noko som resulterte i eit mangfald av lydbilete. Nokre av dei mest kjende popartistane frå denne perioda inkluderer ABBA, Elton John, David Bowie, Queen og The Eagles.
ABBA, eit svensk popgruppe, kom til å dominere popmusikkscena gjennom heile tiåret med sine uimotståelege melodiar og harmoniar. Låtar som "Dancing Queen", "Mamma Mia" og "Waterloo" har vorte eviggrøne klassikarar og er like populære i dag som dei var på 1970-talet.
Elton John, med sin elegante stil og fantastiske låtskrivartalent, leverte ei rekkje hittar gjennom tiåret, inkludert "Rocket Man", "Tiny Dancer" og "Don't Go Breaking My Heart". Han skapte eit musikalsk uttrykk som var både djupt personleg og universelt, noko som har gjort han til ein av dei mest anerkjende popartistane i verda.
David Bowie, kjent for det teatralske sceneuttrykket og konstante omforming av image, var ein sentral figur i 1970-talets popkultur. Med album som "Ziggy Stardust" og "Heroes", skapte Bowie musikk som var både kunstnarisk ambisiøs og kommersielt suksessrik.
Queen, med Freddie Mercury i front, kombinerte rock og pop på ein måte som få andre band klarte. Dei dramatiske arrangementa deira, tekniske dyktigheit og Mercury sin unike vokal skapte uforgløymelege poprock-hits som "Bohemian Rhapsody" og "We Will Rock You".
The Eagles med si blanding av country, rock og pop skapte ein lyd som var karakteristisk for 1970-talet. Dei produserte fleire topphittar, inkludert "Hotel California", ein låt som har vorte eit ikonisk symbol for denne perioda.
På 1970-talet fekk popmusikken eit nytt ansikt, med innslag av alt frå glamrock til disco. Det var eit tiår der grensene for kva som kunne oppnåast innanfor popmusikken vart utfordra, og resultatet var ein musikalsk revolusjon som endå påverkar popkulturen i dag.
5 SPØRSMÅL
Pop på 1980-talet
Læringsmål
1. 1980-talet som ein epoke i popmusikken
2. Riff i popmusikken
3. Måtar å skilje seg ut på i popmusikken
4. Oppsummering
Pop frå 1980-talet
1980-talet markerte ein viktig epoke innan popmusikken. Dette tiåret såg ei rekkje musikalske innovasjonar og stilendringar som skulle prege popmusikken for alltid. Riff, ein kort melodisk eller rytmisk figur som gjentek seg sjølv, vart eit særs sentralt element i denne perioda.
Riff er ikkje berre avgrensa til rock eller blues; dei har vorte og er stadig eit sentralt element i popmusikken. Særleg etter 1980-talet, vart bruken av riff intensivert i popmusikken. Det høyrer med til det grunnleggjande musikalske vokabularet for ein popmusikar. Riff gir musikken ein omgåande gjenkjenning og kan bidra til å definere eit heilt musikalsk arbeid.
Å skape unike og minneverdige riff kan vere ein nøkkel til suksess i popmusikken. Når ein skal lage popmusikk, er det viktig å skilje seg ut. Dette kan gjerast på fleire måtar. Ein av desse er å ha eigne spelemåtar. Dette kan omfatte alt frå ein unik teknikk på eit instrument til ein spesiell måte å strukturere songane på. Ved å utvikle og dyrke eigne spelemåtar kan ein skape eit særpreg som gjer musikken lett attkjenneleg og minneverdig.
Val av instrument og lydar kan også hjelpe med å skape identitet. På 1980-talet vart bruk av synthesizerar og trommemaskiner populært, og mange popmusikarar utnytta desse nye teknologiane for å lage unike lydbilete. Kombinasjonen av tradisjonelle og elektroniske instrument skapte eit nytt landskap av musikalske moglegheiter.
Arrangering av låtar på nye og interessante måtar er ein annan metode for å skilje seg ut. Dette kan omfatte alt frå å eksperimentere med songstrukturar til å leggje til uventa element i mixen. På 1980-talet vart det populært å eksperimentere med songform, med alt frå uventa bruer til store kontrastar.
Så, riff er eit viktig element i popmusikken, spesielt etter 1980-talet. Dei bidreg til å skape gjenkjennelege melodiar og rytmiske mønster som kan definere ein song. Men å skilje seg ut i popmusikken krev også at ein utviklar eigne spelemåtar, vel instrument og lydar som skapar identitet, og arrangerer låtane på nye og interessante måtar. Dette var alle sentrale element i popmusikken på 1980-talet, og dei held fram med å vere relevante i dagens musikklandskap.
5 SPØRSMÅL
Pop på 1990-talet
Læringsmål
1. Innleiing
2. Grunge
3. Gjenoppblomstringa til popmusikken
4. Hip-Hóp og R&B
5. Teknologiske framsteg
6. Konklusjon
Pop frå 1990-talet
Popmusikken på 1990-talet var eit dynamisk og spennande tiår som viste ein stor variasjon av stil og lyd. Denne perioda var prega av ei blanding av nyvinningar, tradisjonar og eksperimentell lyst, med ei rask teknologisk utvikling som forandra måten vi lyttar til musikk på.
1990-talet starta med restane av glammetal og synth-pop frå 1980-talet, men det tok ikkje lang tid før nye musikalske trendar kom på plass. Grunge, ein sjanger som sprang ut av rockemiljøet i Seattle, fekk mykje merksemd med band som Nirvana og Pearl Jam i front. Dei viste fram ein rå og ærleg lyd, som ein kontrast til den polerte popmusikken på den tida.
Samstundes gjorde popmusikken seg klar for ein gjenoppblomstring med framveksten av guteband og jenteband. Grupper som Take That, Spice Girls, og Backstreet Boys dominerte popscena, og deira melodiske poplåtar og danseorienterte rytmer gjorde dei til tenåringsidol. Dei hadde enorm suksess verda over, og songane deira er framleis populære den dag i dag.
Samtidig var 1990-talet også tiåret for framveksten av hip-hop og R&B som mainstream sjangrar. Med artistar som Tupac, The Notorious B.I.G, Dr. Dre, og Lauryn Hill, vart denne musikken ikkje berre anerkjent for den kreative bruken sin av rytme og rim, men også for dei kraftfulle tekstane som ofte kommenterte på samfunnet og kulturen.
Teknologien gjorde også store sprang framover på denne tida, med innføringa av CD-spelarar og digital nedlasting. Dette endra radikalt korleis folk kjøpte og lytta til musikk. Det vart mogleg å høyre på musikk på mange nye måtar, og dette opna opp for nye former for musikkdistribusjon og -produksjon.
Popmusikken på 1990-talet var prega av eit mangfald av lydar, sjangrar og stilar, men også av store endringar i måten vi produserte og lytta til musikk. Det var eit tiår som skapte mange legendariske artistar, album og songar som framleis har ein stor innverknad på popkulturen i dag. Det er ingen tvil om at 1990-talet var ein gullalder for popmusikk.
5 SPØRSMÅL
Pop etter 2000-talet
Læringsmål
1. Popmusikk etter år 2000
2. Eksperimentell popmusikk
3. Teknologisk påverknad
4. Sjangerblanding
5. Suksessrike og innverknadsrike artistar
Pop etter 2000-talet
Popmusikk etter år 2000 har vore eit uttrykk for kulturell endring, teknologisk utvikling og kreativ nytenking. Denne tida har sett ei rekkje unike trendar, nyoppdagingar og nye artistar som har prega musikklandskapet.
I byrjinga av 2000-talet dominerte artistar som Britney Spears, N'Sync og Christina Aguilera topplistene. Popmusikken deira var prega av fengande melodiar, dansbare rytmer og "glatte" produksjonar. Samtidig eksperimenterte ein del artistar, slik som Radiohead og Björk, med meir alternativ og eksperimentell popmusikk. Dette førte til eit breiare musikalsk landskap, der lyttarane kunne velje mellom ulike sjangrar og uttrykk.
Eit anna viktig trekk ved popmusikken etter år 2000 var påverknaden frå teknologi. Med utviklinga av internett og strømmetenester som Spotify og Apple Music, vart musikken meir tilgjengeleg for eit breiare publikum. Dette førte til større mangfald i musikktilbodet og gav nye artistar moglegheita til å bryte gjennom utan å vere avhengige av store plateselskap.
Dessutan har sosiale medium hatt ein stor innverknad på popmusikken. Artistar har brukt plattformar som YouTube, Instagram og TikTok for å byggje opp ein fanskare, promotere musikken sin og engasjere seg direkte med publikummet sitt. Dette har ført til ei demokratisering av musikkbransja, der artistar og lyttarar har fått meir makt.
Noko av det mest gjenkjennande med popmusikk etter år 2000 er sjangerblandinga. Artistar som Beyoncé, Rihanna og Justin Timberlake har vore leiande i å blande element frå pop, R&B, hip hop og elektronisk musikk. Dette har ført til ei spennande og dynamisk musikkscene, der grensene mellom ulike sjangrar stadig blir utfordra.
Til slutt må vi nemne nokre av dei mest suksessrike artistane etter år 2000. Dette inkluderer artistar som Adele, Taylor Swift og Ed Sheeran, som har dominert topplistene med sine melodiske låtar og sterke vokalprestasjonar. På den andre sida har artistar som Billie Eilish og Lorde skapt sitt eige unike uttrykk, som har utfordra normane i popmusikken.
Vi kan seie at popmusikk etter år 2000 er mangfaldig, dynamisk og stadig i endring. Med teknologisk framsteg, kulturell fornying og kreativ nytenking har denne perioda vore ein gullalder for popmusikken.
5 SPØRSMÅL